• Data: 2024-10-07 • Autor: Katarzyna Nosal
Czy żołnierzowi zawodowemu można udzielić czasu wolnego w ciągu dnia służby? Na przykład zwolnić go od zajęć służbowych na 2 godziny w ciągu dnia? Dodam, że żołnierz nie wykorzystuje nadgodzin.
Przepisy dotyczące służby żołnierzy zawodowych nie przewidują udzielenia zwolnienia od zajęć służbowych liczonego w godzinach.
Ustawa o obronie Ojczyzny wskazuje, że żołnierz zawodowy może otrzymać zwolnienie od zajęć służbowych w przypadku konieczności sprawowania osobistej opieki nad najbliższym członkiem rodziny, gdy opieki takiej nie może sprawować małżonek żołnierza lub inny członek rodziny, nieprzekraczające jednak łącznie 50 dni roboczych w roku kalendarzowym. Ponadto w szczególnie uzasadnionych przypadkach żołnierzowi zawodowemu, który wykorzystał zwolnienie od zajęć służbowych w związku z koniecznością sprawowania opieki nad najbliższym członkiem rodziny i nadal musi tę opiekę sprawować osobiście, może być udzielony urlop okolicznościowy w wymiarze do 5 miesięcy.
Niezależnie od tych form zwolnienia od zajęć służbowych ustawa przewiduje urlop okolicznościowy dla żołnierza zawodowego w wymiarze nieprzekraczającym 5 dni a rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 2 marca 2023 r. w sprawie urlopów żołnierzy zawodowych doprecyzowuje, że taki urlop żołnierz może otrzymać na jego umotywowany wniosek, w celu załatwienia ważnych spraw osobistych.
Wymienione zwolnienia od zajęć służbowych są odpowiednikami zwolnienia z pracy w celu załatwienia spraw osobistych, które pojawia się w Kodeksie pracy. Nie można tu jednak stosować tych przepisów odpowiednio, ponieważ ustawa o obronie Ojczyzny nie czyni takiego odesłania.
Dla poparcia tezy, że zwolnienia liczonego w godzinach udzielić nie można, warto porównać sytuację żołnierzy do strażników celnych, którzy także maja swoją pragmatykę służbową. Zgodnie z zapisami rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie zakresu obowiązków oraz podstaw, zakresu i trybu udzielania zwolnień od zajęć służbowych funkcjonariuszom Straży Granicznej: „Funkcjonariuszowi można udzielić zwolnień od zajęć służbowych w celu załatwienia ważnych spraw osobistych lub rodzinnych w wymiarze nieprzekraczającym 40 godzin w roku kalendarzowym.”. Mamy tu zatem wyraźnie wskazaną możliwość udzielania zwolnień liczonych w godzinach, czego nie ma w aktach prawnych dotyczących służby wojskowej.
Opieka nad chorym dzieckiem. Porucznik Kowalski jest żołnierzem zawodowym. Pewnego dnia otrzymuje telefon z przedszkola, że jego dziecko jest chore i wymaga natychmiastowej opieki. Ponieważ jego małżonka pracuje za granicą, a w najbliższym otoczeniu nie ma innych członków rodziny, którzy mogliby się tym zająć, porucznik musi wziąć wolne. Nie może jednak dostać zwolnienia na kilka godzin, by zabrać dziecko do lekarza i wrócić do jednostki. Zostaje zmuszony do skorzystania z całodniowego zwolnienia od zajęć służbowych, co komplikuje planowanie jego służby na resztę tygodnia.
Ważne sprawy osobiste. Kapral Nowak ma zaplanowaną wizytę u notariusza, aby podpisać ważne dokumenty związane z zakupem mieszkania. W jednostce nie ma możliwości zwolnienia go z obowiązków na dwie godziny potrzebne na załatwienie tej sprawy. Nowak składa wniosek o urlop okolicznościowy, który przysługuje mu w wymiarze do 5 dni, i wykorzystuje jeden dzień na załatwienie formalności. Choć jego sprawa zajęła tylko kilka godzin, musiał wziąć cały dzień wolnego, co nie jest najbardziej efektywnym rozwiązaniem.
Pogrzeb w rodzinie. Starszy sierżant Wiśniewska dowiaduje się o śmierci bliskiego kuzyna, który mieszka w sąsiednim mieście. Ceremonia pogrzebowa odbywa się w środku tygodnia. Wiśniewska potrzebuje kilku godzin wolnego, aby wziąć udział w pogrzebie i wrócić do jednostki. Jednakże, w związku z brakiem możliwości uzyskania zwolnienia liczonego w godzinach, jest zmuszona złożyć wniosek o urlop okolicznościowy.
Zgodnie z przepisami, żołnierz zawodowy nie może otrzymać zwolnienia od zajęć służbowych liczonego w godzinach, lecz jedynie w formie całodniowej opieki nad członkiem rodziny lub urlopu okolicznościowego. Przepisy dotyczące służby wojskowej różnią się w tym zakresie od regulacji dla innych służb, takich jak Straż Graniczna, gdzie zwolnienia godzinowe są możliwe.
Oferujemy kompleksowe porady prawne online oraz pomoc w przygotowywaniu pism prawnych w zakresie praw i uprawnień żołnierzy w Wojsku Polskim. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać fachową pomoc bez wychodzenia z domu. Napisz do nas, korzystając z formularza pod tekstem.
1. Ustawa z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny - Dz.U. 2022 poz. 655
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
