• Data: 2025-01-07 • Autor: Tomasz Krupiński
Od 20 lat jestem po rozwodzie, 8 lat temu wykupiłem mieszkanie wojskowe na własność jako właściciel. W mieszkaniu jest zameldowana była żona. Chcę sprzedać to mieszkanie wojskowe i kupić drugie w innej miejscowości, żona za wymeldowanie chce 15 tys. zł. Wykupując mieszkanie, zaproponowałem byłej żonie wykupienie mieszkania za 60 tys. zł, przy wycenie rzeczoznawcy 150 tys. zł, odpowiedz była nie. Teraz drugi raz zaproponowałem odkup za 100 tys. zł, odpowiedz również na nie. Proszę o podpowiedź, co mam zrobić, bo już wykonałem ruchy bez sprzeciwu byłej żony i spisałem umowę przedwstępną sprzedaży.
Sprawa jest trudna o tyle, o ile brak pewnych rozwiązań może być powodem perturbacji natury prawnej. Kwestia przynależności mieszkania do majątku wspólnego nie może budzić już wątpliwości. Rozważając, czy prawo do kwatery stałej przydzielonej żołnierzowi zawodowemu w czasie trwania małżeństwa wchodzi do majątku wspólnego, trzeba stwierdzić, że ponieważ żaden z przepisów ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych RP nie przesądza wprost tej kwestii, mają w tym względzie zastosowanie ogólne zasady przewidziane w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym dotyczące przynależności prawa do majątku wspólnego lub osobistego (odrębnego).
Wymieniony w przepisach Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego katalog składników majątku osobistego jest zamknięty, a zatem wszystkie prawa, które do niego nie należą, wchodzą w skład majątku wspólnego. Ponieważ w tym wypadku nie chodzi o prawa wskazane w art. 33 pkt 1–4 i 6–10, ocenie podlegać może jedynie to, czy prawo do kwatery stałej jest prawem niezbywalnym w rozumieniu art. 33 pkt 5. Tylko bowiem w tym przypadku stanowiłoby ono odrębny majątek małżonka będącego żołnierzem i nie wchodziło w skład majątku wspólnego. W literaturze jednolicie przyjmuje się, że przepisu tego nie można odnosić do wszystkich praw niezbywalnych i nie są objęte jego hipotezą te prawa niezbywalne, które ze swej natury mogą być prawem
wspólnym obojga małżonków (np. spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu).
Za prawa niezbywalne w rozumieniu tego przepisu należy uznać tylko te prawa, które są ściśle związane z osobą uprawnionego małżonka i nie wchodzą w skład spadku po nim (np. użytkowanie, służebność osobista, prawo do alimentacji). Wszystkie inne prawa, też niezbywalne, ale niegasnące wraz ze śmiercią uprawnionego, mogą wchodzić w skład majątku wspólnego. Jak wynika z przepisów ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej dotyczących losu prawa do kwatery stałej, po śmierci żołnierza, któremu ją przydzielono (np. art. 29 ust. 3), prawo to nie wygasa wraz ze śmiercią żołnierza. Poza tym, jak wskazano wyżej, prawo do
zamieszkiwania w kwaterze przysługuje niewątpliwie obojgu małżonkom, a zatem prawo do kwatery stałej nie jest prawem niezbywalnym, w rozumieniu art. 33 pkt 5 Kodeksu rodzinnego, a skoro tak, to zgodnie z ogólną zasadą przewidzianą w art. 32 § 1, jeżeli zostało nabyte w czasie trwania wspólności ustawowej, stanowi dorobek małżonków, podobnie jak prawo najmu czy spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, od których nie różni się w istotny sposób.
Skoro zatem prawo do kwatery zostało przydzielone Panu w czasie trwania wspólności ustawowej z z byłą żoną, weszło ono do Państwa majątku wspólnego.
Co teraz powinien Pan zrobić? wobec faktu, iż w KW ujawniony jest tylko Pan, może Pan zbyć nieruchomość, ale żona (była) może wystąpić z powództwem o ustalenie treści KW z rzeczywistym stanem prawnym i zbycie wstrzymać na czas postępowania. Nabywców chroni zasada rękojmi wiary ksiąg publicznych, natomiast nie ma to znaczenia dla stosunków majątkowych między Panem a byłą żoną.
Należałoby przeprowadzić sprawę o podział majątku wspólnego. Tutaj ma Pan podstawy do rozliczenia nakładów jakie Pan ponosił za utrzymanie mieszkania, remonty, czy w końcu jego wykupienie. De facto jest to jedyna droga zamknięcia rozliczeń z żoną i kompleksowego uregulowania sprawy. Sprzedaż mieszkania nie rozwiąże tej kwestii całkowicie, gdyż nie zamyka żonie prawa do dalszych działań związanych z podziałem majątku. W toku sprawy wartość nieruchomości ustalana jest według stanu na dzień zniesienia wspólności ustawowej (rozwodu), ale cen aktualnych. Panu będzie przysługiwać roszczenie o rozliczenie nakładów.
Przykład 1
Pani Anna i Pan Marek byli małżeństwem przez 10 lat. W trakcie ich związku pan Marek, jako zawodowy żołnierz, otrzymał prawo do kwatery stałej od wojska. Po rozwodzie pani Anna zażądała uwzględnienia tej kwatery w podziale majątku wspólnego. Pan Marek twierdził, że prawo do mieszkania należy wyłącznie do niego, ponieważ to on je otrzymał z racji służby. Sąd jednak orzekł, że kwatera została przydzielona w trakcie trwania małżeństwa, a więc stanowiła składnik majątku wspólnego, i oboje byli małżonkowie mieli prawo do jej podziału.
Przykład 2
Pan Tomasz, po rozwodzie z żoną Magdaleną, pozostał w przydzielonej mu kwaterze stałej. Przez kolejne lata remontował mieszkanie, wymienił instalacje i opłacał wszystkie rachunki. Kiedy pani Magdalena wystąpiła o podział majątku wspólnego,pPan Tomasz domagał się uwzględnienia nakładów, które poniósł na utrzymanie i poprawę stanu mieszkania. Sąd wziął to pod uwagę, zmniejszając należną byłej żonie część wartości nieruchomości.
Przykład 3
Pan Jakub po rozwodzie z żoną Ewą postanowił sprzedać przydzieloną mu w czasie małżeństwa kwaterę stałą. Mimo że mieszkanie formalnie było zapisane tylko na niego w księdze wieczystej, pani Ewa wystąpiła do sądu o ustalenie, że nieruchomość stanowiła ich majątek wspólny. W wyniku tego zablokowano sprzedaż mieszkania do czasu wyjaśnienia sprawy. Sąd orzekł, że pan Jakub mógł sprzedać nieruchomość, ale zbycie to nie naruszało praw majątkowych pani Ewy, która mogła dalej dochodzić swoich roszczeń z tytułu podziału majątku.
Kwestia mieszkania wojskowego w małżeństwie i po jego zakończeniu jest skomplikowana, zwłaszcza w kontekście podziału majątku wspólnego. Zgodnie z przepisami prawo do kwatery przydzielonej w czasie trwania małżeństwa wchodzi do majątku wspólnego, chyba że stanowi niezbywalne prawo ściśle związane z osobą uprawnionego. Po rozwodzie konieczne jest przeprowadzenie sprawy o podział majątku, uwzględniającej wartość nieruchomości oraz poniesione nakłady.
Oferujemy kompleksowe porady prawne dotyczące podziału majątku wspólnego, w tym rozstrzygania kwestii mieszkań wojskowych i przysługujących do nich praw. Pomożemy Państwu w skutecznym przeprowadzeniu sprawy oraz w zabezpieczeniu Państwa interesów majątkowych po rozwodzie.
1. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59
2. Ustawa z dnia 22 czerwca 1995 r. o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej - Dz.U. 1995 nr 86 poz. 433
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
