• Data: 2024-09-25 • Autor: Paulina Olejniczak-Suchodolska
Mój syn w lipcu kończy studia i wyjeżdża za granicę. Ma on podwójne obywatelstwo. W 2019 roku został wezwany na kwalifikację wojskową i otrzymał kategorię A. Nie poinformował w tamtym czasie WKU, że ma podwójne obywatelstwo, a w Polsce przebywa tylko w czasie studiów. Miał wtedy meldunek w Polsce, dlatego został wezwany. Obawiam się, że może otrzymać wezwanie na obowiązkowe szkolenie wojskowe. Co powinien zrobić, aby tego uniknąć i otrzymać całkowite zwolnienie z obowiązku służby wojskowej? Podobno istnieje przepis, z którego wynika, że obywatele z podwójnym obywatelstwem mogą tego obowiązku uniknąć. Proszę o poradę.
Zgodnie z art. 3 ustawy o obronie Ojczyzny:
„1. Obowiązkowi obrony Ojczyzny podlegają obywatele polscy zdolni ze względu na wiek i stan zdrowia do wykonywania tego obowiązku. Obywatel polski będący równocześnie obywatelem innego państwa nie podlega obowiązkowi obrony, jeżeli stale zamieszkuje poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej.
2. W ramach obowiązku obrony Ojczyzny obywatele polscy są obowiązani do:
1) pełnienia służby wojskowej, z wyłączeniem osób, o których mowa w art. 5 ust. 2 i 3,
2) wykonywania obowiązków wynikających z nadanych przydziałów mobilizacyjnych i pracowniczych przydziałów mobilizacyjnych,
3) pełnienia służby w jednostkach zmilitaryzowanych,
4) wykonywania świadczeń na rzecz obrony
– na zasadach i w zakresie określonych w ustawie”.
Sam zatem fakt posiadania podwójnego obywatelstwa nie powoduje, że nie podlega się obowiązkowi obrony Polski. Trzeba dodatkowo stale zamieszkiwać poza Polską.
Jak wskazuje doktryna prawnicza: „Obowiązek obrony Ojczyzny wprost wywodzi się z przepisu art. 85 ust. 1 Konstytucji RP: »Obowiązkiem obywatela polskiego jest obrona Ojczyzny«. Jego źródeł poszukiwać trzeba już w konstytucyjnej preambule oraz postanowieniach określających podstawowe zasady ustrojowe. Instytucji tej nie da się rozpatrywać w oderwaniu od kształtowania się państwa polskiego w toku wieków, ale także bez odniesienia się do współczesności, kiedy to kwestie strzeżenia niepodległości oraz nienaruszalności terytorium są równie istotne. Pozostają one niebagatelne również dlatego, że konstrukcja współczesnych zagrożeń, głównie o hybrydowym charakterze, czyni istotne przeszkody aplikacyjne w stanowieniu i stosowaniu przepisów dotyczących bezpieczeństwa. Ustawa zasadnicza wiąże obowiązek obrony z instytucją obywatelstwa. Jest to czynnik, który bardzo silnie, na zasadach wyłączności, definiuje węzeł obywatelstwa. Trudne jest także zdefiniowanie zakresu przedmiotowego przepisu. Do końca bowiem nie wiadomo, jakie działanie jest obroną państwa, a jakie stanowi wyraz ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych. Obie powinności stanowią jednak realizację dobra wspólnego i pojmowania państwa w takich też kategoriach”.
Jak Pani widzi, syn musiałby nie tylko mieć podwójne obywatelstwo, ale i stale mieszkać za granicą.
Miejscem zamieszkania jest stan faktycznego przebywania. Tym samym wystarczy, że osoba fizyczna przebywa w jakiejś miejscowości z zamiarem stałego pobytu: pracuje tam, ma rodzinę, mieszkanie/dom (najem), płaci tam podatki itd. Powyższe zaś trzeba przed WKU wykazać stosownymi dokumentami.
Kiedyś obowiązywał ten sam przepis, ale w ustawie o powszechnym obowiązku obrony RP i brzmiał: „Powszechnemu obowiązkowi obrony podlegają wszyscy obywatele polscy zdolni ze względu na wiek i stan zdrowia do wykonywania tego obowiązku. Obywatel polski będący równocześnie obywatelem innego państwa nie podlega powszechnemu obowiązkowi obrony, jeżeli stale zamieszkuje poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej”.
Paweł - Polak z obywatelstwem niemieckim
Paweł ma 26 lat i posiada podwójne obywatelstwo: polskie oraz niemieckie. Urodził się w Polsce, ale od dziesięciu lat mieszka w Niemczech, gdzie ukończył studia i podjął pracę. Kilka miesięcy temu Paweł otrzymał wezwanie na obowiązkowe szkolenie wojskowe w Polsce, ponieważ wciąż figuruje w polskim rejestrze obywateli jako osoba zameldowana na stałe. Aby uniknąć obowiązku służby wojskowej, Paweł musi udokumentować przed Wojskową Komendą Uzupełnień (WKU), że jego miejscem stałego zamieszkania jest Niemcy. Powinien przedstawić dowody, takie jak umowa o pracę, dokumenty podatkowe oraz meldunek w Niemczech, aby wykazać, że stale zamieszkuje za granicą i nie podlega polskiemu obowiązkowi obrony.
Anna - obywatelka Polski i Kanady
Anna, 30-letnia obywatelka Polski i Kanady, od pięciu lat mieszka w Toronto, gdzie prowadzi własną firmę. Mimo iż posiada kanadyjskie obywatelstwo, wciąż ma ważny polski paszport i jest zarejestrowana jako obywatelka Polski. Ostatnio Anna dowiedziała się, że może zostać wezwana do służby wojskowej w Polsce, ponieważ nie zgłosiła swojego stałego pobytu za granicą. Aby uniknąć konieczności stawienia się na szkolenie wojskowe, Anna musi skontaktować się z polskim konsulatem i dostarczyć dokumenty potwierdzające jej stałe zamieszkanie w Kanadzie, takie jak rachunki za media, umowa najmu oraz dokumenty dotyczące jej firmy. Dzięki temu będzie mogła uzyskać zwolnienie z obowiązku służby wojskowej w Polsce.
Michał - student z podwójnym obywatelstwem
Michał, 23-letni student z obywatelstwem polskim i brytyjskim, od trzech lat studiuje w Londynie. Choć spędza większość czasu w Wielkiej Brytanii, podczas wakacji wraca do Polski, gdzie ma meldunek tymczasowy u rodziny. Kilka miesięcy temu Michał otrzymał wezwanie na kwalifikację wojskową w Polsce i został zakwalifikowany do służby wojskowej z kategorią A. Obawiając się, że może zostać wezwany na obowiązkowe szkolenie, Michał skonsultował się z prawnikiem, który doradził mu zgłoszenie swojego stałego pobytu w Wielkiej Brytanii. Michał zebrał niezbędne dokumenty, takie jak zaświadczenie o studiach, umowa najmu mieszkania oraz brytyjski dowód zamieszkania, aby przedstawić je WKU i uzyskać zwolnienie z obowiązku służby wojskowej w Polsce. Dzięki temu Michał może kontynuować swoje studia bez obaw o wezwanie na szkolenie wojskowe.
Podwójne obywatelstwo samo w sobie nie zwalnia z obowiązku służby wojskowej w Polsce. Aby uniknąć tego obowiązku, konieczne jest udokumentowanie stałego zamieszkania za granicą. Obywatele z podwójnym obywatelstwem powinni skontaktować się z Wojskową Komendą Uzupełnień i przedstawić odpowiednie dowody potwierdzające ich miejsce zamieszkania poza Polską, aby uzyskać zwolnienie z obowiązku obrony.
Oferujemy profesjonalne porady prawne online oraz pomoc w sporządzaniu pism, aby skutecznie uzyskać zwolnienie z obowiązku służby wojskowej dla osób z podwójnym obywatelstwem. Skontaktuj się z nami, aby dowiedzieć się więcej i zabezpieczyć swoje prawa. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny - Dz.U. 2022 poz. 655
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
