• Autor: Kinga Kościelniak
Mam pytanie odnośnie emerytury wojskowej, urodziłem się w 1980 r. Chodzi konkretnie o prawidłowe stosowanie przepisów ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin. Moja sytuacja przedstawia się następująco: w latach wrzesień 1999 r. do wrzesień 2000 r. pełniłem zasadniczą służbę wojskową, potem miałem przerwę i w roku 2015 postanowiłem wstąpić ponownie do wojska, zostałem żołnierzem zawodowym. Według jakich zasad będę miał obliczaną emeryturę? Czy obowiązuje mnie minimum 15 lat służby, czy jednak jest to 25 lat (tzw. stary czy nowy system)?
Według art. 18a ust. 1 ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin (w skrócie „ustawa o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy”: „Żołnierzowi powołanemu po raz pierwszy po dniu 31 grudnia 2012 r. do zawodowej służby wojskowej lub służby kandydackiej emerytura przysługuje na zasadach i w wysokości określonych w niniejszym rozdziale.”. Zgodnie zaś z ust. 2 tego artykułu: „Przepisu ust. 1 nie stosuje się do żołnierza:
1) pełniącego służbę kandydacką w dniu 1 stycznia 2013 r., w przypadku powołania do zawodowej służby wojskowej bezpośrednio po ukończeniu służby kandydackiej;
2) powołanego do zawodowej służby wojskowej po dniu 31 grudnia 2012 r., jeżeli przed tym powołaniem pełnił służbę w Policji, Urzędzie Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służbie Kontrwywiadu Wojskowego, Służbie Wywiadu Wojskowego, Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, Straży Granicznej, Biurze Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej lub Służbie Więziennej, do której został powołany przed dniem 1 stycznia 2013 r.”
Na mocy art. 18b ust. 1 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy: „Emerytura przysługuje żołnierzowi zwolnionemu z zawodowej służby wojskowej, który w dniu zwolnienia posiada co najmniej 25 lat służby wojskowej w Wojsku Polskim.” Natomiast w ust. 2 czytamy: „Do okresów służby wojskowej, od których jest uzależnione nabycie prawa do emerytury, nie zalicza się okresu, o którym mowa w art. 200 ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny.”. W oparciu o ust. 3 tegoż: „Jako równorzędne ze służbą wojskową traktuje się okresy służby uwzględniane przy ustalaniu prawa do emerytury policyjnej.”. Według ust. 4: „Do wysługi emerytalnej zalicza się również okresy pozbawienia wolności i odbywania kary pozbawienia wolności oraz kary aresztu wojskowego, w przypadku gdy żołnierz został uniewinniony albo postępowanie karne zostało umorzone, w tym również warunkowo, a także okresy, w czasie których żołnierz nie pełnił służby wskutek wymierzonej mu kary dyscyplinarnej usunięcia z zawodowej służby wojskowej – jeżeli następnie została ona uchylona.”.
Na mocy art. 18e ust. 1 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy: „Emerytura dla żołnierza wynosi 60% podstawy jej wymiaru za 25 lat służby wojskowej i wzrasta o 3% za każdy dalszy rok tej służby.”. Zgodnie zaś z art. 18h ust. 1 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy: „Kwota emerytury bez uwzględnienia dodatków, zasiłków i świadczeń pieniężnych, o których mowa w art. 25, nie może przekroczyć 75% podstawy jej wymiaru.”.
Przenosząc wymienione regulacje prawne na grunt przestawionej sprawy i jej analizie, stwierdzić należy, że wstąpił Pan do wojska w roku 2015 i wtedy został żołnierzem zawodowym i wobec tego będzie Panu przysługiwała emerytura na zasadach art. 18a oraz 18b ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy, tj. po odbyciu 25 lat służby wojskowej. Pana przypadek zalicza się do tych, w których przyznawana jest emerytura dla żołnierzy powołanych do zawodowej służby wojskowej po raz pierwszy po dniu 31 grudnia 2012 r.
Emerytura będzie Panu przysługiwać po ukończeniu co najmniej 25 lat służby i wynosić wówczas będzie 60 proc. ostatniego wypłacanego wynagrodzenia. Jej wysokość wzrasta następnie o 3 proc. za każdy kolejny rok służby. Ostateczna wartość świadczenia dla wojskowych nie może przekroczyć 75 proc. podstawy wymiaru emerytury.
Natomiast okres odbywania zasadniczej obowiązkowej służby wojskowej zaliczany jest zarówno przy ustalaniu prawa do emerytury, jak i przy obliczaniu jej wysokości. Natomiast zasadnicza służba wojskowa nie jest służbą w rozumieniu art. 15 i 15a ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin i wobec tego powołanie do zasadniczej służby wojskowej po dniu 1 stycznia 1999 r. (tj. wrzesień 1999 r. – wrzesień 2000 r.) nie jest tożsame ze służbą zawodowego żołnierza i dlatego nie obowiązuje Pana 15 lat służby.
Podsumowując: chodzi tu przede wszystkim o rozpoczęcie zawodowej służby wojskowej, która była pełniona po 31 grudnia 2012 r. a nie rozpoczęcie, odbycie zasadniczej służby wojskowej. Zasadnicza służba wojskowa, którą Pan odbył w latach 1999 -2000 była formą odbywania czynnej służby wojskowej w Polsce, która polegała na obowiązkowym przeszkoleniu wojskowym. Ćwiczenia wojskowe miały na celu przygotowanie rezerw osobowych (żołnierzy przeszkolonych do zadań obronnych) na wypadek wojny.
Przykład 1: Jan Kowalski, który pełnił zasadniczą służbę wojskową od września 1999 do września 2000 roku, postanowił wrócić do wojska jako żołnierz zawodowy w 2015 roku. Jan zastanawiał się, czy wcześniejsza służba wpłynie na jego prawo do wcześniejszej emerytury. Okazało się jednak, że zgodnie z przepisami, które weszły w życie po 31 grudnia 2012 roku, musi on przepracować co najmniej 25 lat jako żołnierz zawodowy, aby nabyć prawo do emerytury. Jego zasadnicza służba wojskowa nie zalicza się do tego okresu, mimo że jest uwzględniana przy obliczaniu wysokości emerytury.
Przykład 2: Anna Nowak wstąpiła do zawodowej służby wojskowej w 2014 roku, po odbyciu kilku lat służby w Państwowej Straży Pożarnej przed 2013 rokiem. Zgodnie z przepisami ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy, jej wcześniejsza służba w Straży Pożarnej jest traktowana jako równorzędna ze służbą wojskową. Dzięki temu Anna nie musi przepracować pełnych 25 lat w wojsku, aby uzyskać prawo do emerytury, ale jej łączna służba w Straży Pożarnej i wojsku musi wynosić co najmniej 25 lat.
Przykład 3: Marek Wiśniewski pełnił służbę kandydacką w wojsku w 2012 roku, a po jej ukończeniu rok później został powołany do zawodowej służby wojskowej. Marek obawiał się, że będzie musiał przepracować 25 lat, aby uzyskać emeryturę wojskową. Jednakże przepisy ustawy przewidują wyjątki dla osób pełniących służbę kandydacką przed 2013 rokiem i kontynuujących służbę zawodową bez przerwy. Dzięki temu Marek mógł przejść na emeryturę po 15 latach służby.
Artykuł omawia zasady przyznawania emerytur wojskowych w kontekście przepisów ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych i ich rodzin. Żołnierze powołani do służby po 31 grudnia 2012 roku muszą przepracować co najmniej 25 lat, aby uzyskać prawo do emerytury, podczas gdy okresy zasadniczej służby wojskowej nie są wliczane do tego wymaganego stażu. Emerytura wynosi 60% podstawy jej wymiaru po 25 latach służby i wzrasta o 3% za każdy kolejny rok, nie przekraczając 75% podstawy.
Zapewniamy profesjonalne porady prawne oraz kompleksowe przygotowanie pism dotyczących emerytur wojskowych. Nasz zespół specjalistów pomoże Ci zrozumieć zasady przyznawania świadczeń emerytalnych oraz obliczyć należne Ci kwoty, bazując na aktualnych przepisach. Skontaktuj się z nami poprzez formularz umieszczony pod tekstem.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
