• Data: 2024-10-01 • Autor: Paulina Olejniczak-Suchodolska
Jestem zawodowym żołnierzem. Za kilka miesięcy odchodzę na emeryturę wojskową „niepełną”. Wraz z żoną, która jest obywatelką USA, i naszymi dziećmi przeprowadzamy się do Stanów Zjednoczonych. Czy zmieniając rezydencję podatkową, nadal będę objęty obowiązkiem informowania o uzyskiwanych zarobkach oraz narażony na zablokowanie wypłaty emerytury wojskowej? W Stanach Zjednoczonych zamierzam znaleźć sobie jakąś pracę.
Na wstępie wskazuję, że emerytura wojskowa ulega zmniejszeniu na zasadach określonych w przepisach art. 104 ust. 1a-6, ust. 8 pkt 1 i 2 oraz ust. 9 i 10 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (dalej w skrócie „u.e.r.f.u.s.”), nie więcej jednak niż o 25% wysokości tej emerytury. Wysokość zarobków należy zgłosić w Wojskowym Biurze Emerytalnym. W myśl art. 40 ust. 1 ustawy z 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin (zwana dalej „ustawą zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy”) – w razie osiągania przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, emerytura lub renta inwalidzka ulega zmniejszeniu na zasadach określonych w przepisach art. 104 ust. 1a-6, ust. 8 pkt 1 i 2 oraz ust. 9 i 10 ww. ustawy. Wobec powyższego, w razie osiągania przychodu określonego w ust. 1, w kwocie przekraczającej 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, kwota emerytury lub renty inwalidzkiej ulega zmniejszeniu o 25% jej wysokości.
Wyjaśniam, że osoba uprawniona do emerytury lub renty inwalidzkiej jest obowiązana zawiadomić, do końca pierwszego kwartału roku kalendarzowego, wojskowy organ emerytalny o łącznej kwocie przychodu, o którym mowa w art. 40 ust. 1, osiągniętego w poprzednim roku kalendarzowym.
Orzecznictwo wskazuje, że „Sens normatywny zawarty w art. 104 ust. 1 u.e.r.f.u.s. w istocie znajduje się w art. 40 ust. 1 ustawy z 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych i ich rodzin, zaś art. 104 ust. 2 i 3 ww. ustawy stanowi samodzielną i wystarczającą definicję działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego” (wyrok SA w Szczecinie z dnia 6 września 2022 r., sygn. akt III AUa 135/22).
Natomiast istotne jest dla przykładu, że: „Zarobek emeryta z tytułu zatrudnienia w Niemczech stanowi przychód z tytułu działalności wykonywanej za granicą, który wpływa na zawieszenie lub zmniejszenie jego emerytury w Polsce (art. 104 ust. 1, 2 i 3 u.e.r.f.u.s.) Artykuł 104 ust. 3 u.e.r.f.u.s. wcale nie wymaga, iżby przynosząca przychód działalność wykonywana za granicą podlegała ubezpieczeniom społecznym, obowiązkowym albo dobrowolnym w Polsce” (wyrok SA w Szczecinie z dnia 6 września 2022 r., sygn. akt III AUa 135/22).
Nadto wyjaśniam, że orzecznictwo sądowe stoi na stanowisku, iż: „Przy rozliczaniu rocznym emerytur żołnierzy zawodowych należy uwzględniać zagraniczne przychody z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego (w rozumieniu polskich unormowań), chyba że unormowania unijne lub umowy międzynarodowe stanowią inaczej (art. 40 ust. 1 ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin, j.t. Dz. U. z 2022 r. poz. 2528 z późn. zm. w związku z art. 104 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, j.t. Dz. U. z 2022 r. poz. 504 z późn. zm. i art. 6 ust. 1-4c ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, j.t. Dz. U. z 2022 r. poz. 1009 z późn. zm. oraz art. 5 pkt b rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 883/04 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, Dz.U.UE. Polskie wydanie specjalne Rozdział 05, Tom 05, s. 72 z późn. zm.)” (wyrok SN z dnia 9 czerwca 2022 r., sygn. akt III USKP 146/21).
Sama zmiana rezydencji podatkowej nie wpływa na kwestie informowania o osiągniętych zarobkach, które mogą mieć wpływ na wysokość pobieranej emerytury wojskowej. Dopiero osiągnięcie powszechnego wieku emerytalnego sprawia, że nie ma zastosowania górna granica zarobków warunkująca zawieszenie lub zmniejszenie świadczenia emerytalnego. Natomiast z uwagi na fakt, że planuje Pan przeprowadzę do Stanów Zjednoczonych (kraj spoza UE), zalecałabym wystąpienie do biura emerytalnego o potwierdzenie zaprezentowanych przeze mnie wniosków. Nie jest wykluczone, że ocenią sprawę inaczej, bo wykładnia może być różna, przy wątkach międzynarodowych tym bardziej.
Przeprowadzka do USA i nowe zatrudnienie
Pan Jan, emerytowany żołnierz zawodowy, postanowił przeprowadzić się do USA wraz z żoną, która jest obywatelką Stanów Zjednoczonych. Po przeprowadzce znalazł pracę w lokalnej firmie. Chociaż zmienił rezydencję podatkową, musiał zgłaszać swoje zagraniczne przychody w Wojskowym Biurze Emerytalnym w Polsce. Po roku okazało się, że jego zarobki przekroczyły 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w Polsce, co spowodowało zmniejszenie jego emerytury wojskowej o 25%.
Zatrudnienie w Niemczech a emerytura
Pani Maria, emerytowana żołnierz, zdecydowała się na przeprowadzkę do Niemiec, gdzie podjęła pracę w firmie konsultingowej. Zgodnie z polskim prawem musiała poinformować Wojskowe Biuro Emerytalne o swoich zarobkach uzyskanych za granicą. Jej przychody również przekroczyły wyznaczoną granicę, co skutkowało zmniejszeniem jej emerytury. Maria dowiedziała się, że mimo iż pracowała za granicą, jej zarobki miały wpływ na wysokość świadczeń w Polsce.
Brak obowiązku informowania po osiągnięciu wieku emerytalnego
Pan Adam, który przez wiele lat służył w wojsku, po przejściu na emeryturę wojskową przeniósł się do Kanady. W wieku 65 lat osiągnął powszechny wiek emerytalny i zdecydował się na podjęcie pracy jako doradca techniczny. Mimo wcześniejszych obowiązków związanych z informowaniem o zarobkach, od momentu osiągnięcia wieku emerytalnego nie musiał już zgłaszać swoich przychodów do Wojskowego Biura Emerytalnego, a jego emerytura nie była już zmniejszana mimo że uzyskiwał znaczny dochód.
Artykuł omawia wpływ zagranicznych zarobków emerytowanego żołnierza zawodowego na jego emeryturę wojskową w Polsce. Przedstawiono zasady dotyczące informowania Wojskowego Biura Emerytalnego o uzyskanych przychodach oraz warunki, pod którymi emerytura może zostać zmniejszona, niezależnie od zmiany rezydencji podatkowej. Ponadto, wskazano, że obowiązek zgłaszania przychodów zanika po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego.
Potrzebujesz pomocy prawnej online w zakresie przychodów osiąganych mimo pobierania emerytury wojskowej? Skontaktuj się z naszymi ekspertami, którzy specjalizują się w prawie wojskowym i uprawnień żołnierzy – doradzą, jak rozwiązać problem, sporządzą profesjonalne pismo. Napisz do nas, korzystając z formularza pod tekstem.
1. Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - Dz.U. 1998 nr 162 poz. 1118
2. Ustawa z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin - Dz.U. 1994 nr 10 poz. 3
3. Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych - Dz.U. 1998 nr 137 poz. 887
4. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 6 września 2022 r., sygn. akt III AUa 135/22
5. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 czerwca 2022 r., sygn. akt III USKP 146/21
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
